Ανώτατες τιμές στο εμφιαλωμένο νερό

Ήξερες ότι στο εμφιαλωμένο νερό έχει επιβληθεί ανώτατη τιμή ώστε να «προστατεύσουν» τον καταναλωτή;

Είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο το κράτος να επεμβαίνει στην αγορά επιβάλλοντας ανώτατες ή κατώτατες τιμές σε ορισμένα αγαθά με τη δικαιολογία ότι προστατεύουν τον απλό πολίτη και καταναλωτή. Είναι όμως πραγματικά έτσι τα πράγματα; Προστατεύουν πραγματικά την αγορά και τον καταναλωτή με αυτό τον τρόπο; Και επίσης τι επιπτώσεις έχει αυτό στην οικονομία;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στην οικονομία όπως όλοι ξέρουμε υπάρχει ο νόμος της ζήτησης και της προσφοράς ο οποίος ρυθμίζει τις τιμές σύμφωνα με τη ζήτηση από τους καταναλωτές και την προσφορά από τους παραγωγούς. Παραδείγματος χάριν, ας πάρουμε ένα αγαθό όπως είναι το γάλα. Αν λοιπόν, αυξηθεί η ζήτηση του γάλακτος, τότε θα πρέπει να γίνει κάτι ώστε να έρθουμε ξανά σε ισορροπία και να μπορεί η προσφορά να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των καταναλωτών. Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει αυτό, βραχυχρόνια το ευκολότερο είναι να αυξηθεί η τιμή ώστε να αποτρέψουν τους καταναλωτές από το να αγοράσουν το αγαθό και έτσι να μειωθεί ξανά λίγο η ζήτηση. Μακροχρόνια όμως, ο παραγωγός θα βρει λύση ώστε να παράξει περισσότερο γάλα και να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες.

Πάμε τώρα να δούμε τι συμβαίνει αν έχει τεθεί ανώτατη τιμή σε αυτό τον κλάδο. Έστω ότι το κράτος έχει θέσει μία ανώτατη τιμή €1,50 για το γάλα, επομένως, ο παραγωγός και ο προμηθευτής δε μπορούν να το πουλήσουν περισσότερο από €1,50. Αν αυξηθεί τώρα ξανά η ζήτηση, η τιμή δε θα μπορεί να αυξηθεί όσο θα έπρεπε στο φυσιολογικό της με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να μη μπορούν να αντεπεξέλθουν και άρα να υπάρχει έλλειψη του αγαθού αυτού και οι καταναλωτές δε θα μπορούν να το αγοράσουν.

Το ίδιο ισχύει και στην αγορά του εμφιαλωμένου νερού. Γιατί όμως εκεί δεν έχει υπάρξει έλλειψη του προϊόντος; Στα εμφιαλωμένα νερά το κράτος έχει ψηφίσει να υπάρχει ανώτατη τιμή έως €0,50 το μπουκαλάκι των 500ml. Αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να υπάρχει έλλειψη σύμφωνα με τη θεωρία που εξηγήσαμε παραπάνω. Πάμε να δούμε γιατί δεν συμβαίνει αυτό. Έχεις παρατηρήσει ποτέ ότι ένα μπουκαλάκι των 500ml μπορείς να το βρεις στα Σουπερμάρκετ και σε ψιλικά έως και €0,15; Από εκεί καταλαβαίνουμε ότι κάτι πάει λάθος. Ο νόμος λοιπόν ορίζει ότι κυλικεία, περίπτερα και λοιπά θα έχουν ανώτατη τιμή έως €0,50 ενώ στα υπόλοιπα σημεία πώλησης όπως είναι τα σουπερμάρκετ δεν υπάρχει τέτοιος ορισμός.

Με άλλα λόγια λοιπόν, ο νόμος αυτός ευνοεί τα σημεία πώλησης που έχουν ανώτατη τιμή καθώς το εκμεταλλεύονται για να βγάλουν μεγαλύτερο κέρδος. Και μαθηματικά να το δούμε, αν το Σουπερμάρκετ έχει κέρδος ήδη στα €0,15 τότε το περίπτερο έχει πάνω από 3 φορές μεγαλύτερο κέρδος στα €0,50 και ο καταναλωτής μεγαλύτερο κόστος.

Επομένως, για ακόμη μία φορά καταλαβαίνουμε ότι το κράτος αντί να προστατέψει τον καταναλωτή και να αφήσει ελεύθερη την αγορά, επεμβαίνει και δημιουργεί «εξαιρέσεις» για να βολεύονται οι λίγοι. Μπράβο για ακόμη μία φορά στους κρατιστές που το επικροτούν αυτό.

Αν διαφωνείς με όσα γράφουμε ή πιστεύεις ότι είναι λάθος μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μας!